जेव्हा नोकरदार व्यक्ती दुसरी नोकरी बदलण्यासाठी राजीनामा देतात, तेव्हा त्यांना विद्यमान कंपनीमध्ये नोटीस कालावधी पूर्ण करावा लागतो. नोटीस पिरियडचा नियम जवळपास सर्वच कंपन्यांमध्ये आहे. पण नोटीस कालावधीचा प्रत्येक कंपनीनुसार वेगवेगळा असतो. नोटिस कालावधी पूर्ण न करताही तुम्ही नोकरी सोडू शकता. पण यासाठी तुम्हाला निश्चित नियमांचे पालन करावे लागेल, जे आर्थिक दृष्टिकोनातून कर्मचाऱ्यासाठी फायदेशीर नसते. म्हणूनच राजीनाम्यानंतर नोटीस कालावधी पूर्ण करणे आवश्यक आहे. नोटीस कालावधीबाबत काय नियम आहेत? याच विषयी जाणून घेऊ.
काय असतं करारात?
जेव्हा तुम्ही एखाद्या कंपनीत नोकरीला करायला जातात तेव्हा तुम्हाला अनेक प्रकारच्या कागदपत्रांवर स्वाक्षरी करायला लावली जाते. यामध्ये कंपनीच्या पॉलिसीसह काम करण्याच्या अटींचाही समावेश असतो. यामध्ये तुम्हाला नोटीस कालावधीची माहिती दिली जाते. नोटीस कालावधी संबंधित सर्व माहिती लिहिली आहे. उदाहरणार्थ, जर तुम्हाला कमी नोटीस कालावधी द्यावा लागला, तर त्यासाठी कोणत्या अटी आहेत? जर तुम्हाला नोटीस कालावधी द्यायचा नसेल, तर तुम्हाला कोणत्या प्रक्रियेचे पालन करावे लागेल? अशा सर्व गोष्टी तुम्हाला कागदपत्रांमध्ये नमूद केलेल्या असतात.
नोटीस पिरियडची तरतूद का?
प्रत्येक कंपन्या नोटीस पिरियडचा नियम ठेवतात जेणेकरुन जर कोणी नोकरी सोडली तर त्याची बदली नोटीस कालावधीतच मिळू शकेल. त्यामुळे कंपनीच्या कामावर परिणाम होत नाही. एखाद्या कर्मचाऱ्याने राजीनामा देताच कंपनी नवीन उमेदवार शोधू लागते.
नोटीस पिरियडचा कालावधी किती असतो?
नोटीस कालावधीचा कोणताही निश्चित नियम नाही. प्रत्येक कंपनी आपल्या कराराच्या धोरणात याचा उल्लेख करते. साधारणपणे, तात्पुरत्या कर्मचार्‍यांसाठी (प्रोबेशनवरील कर्मचारी) नोटिस कालावधी १५ दिवस ते एक महिन्याचा असतो, तर कायम कर्मचार्‍यांसाठी (पेरोल कर्मचारी) नोटिस कालावधी दोन ते तीन महिन्यांचा असतो.
जर तुम्ही नोकरीत रुजू होताना नोटिस कालावधीसह करार केला असेल तर तुम्हाला कंपनीच्या त्या धोरणाचे पालन करावे लागेल. कारण तुम्ही सहभागी होताना यासाठी संमती दिली आहे. अशा परिस्थितीत, तुमच्यासाठी नोटीस कालावधीची सेवा करणे आवश्यक आहे. पण कोणतीही कंपनी कर्मचार्‍याला नोटीस कालावधीसाठी सक्ती करू शकत नाही. नोटिस कालावधी पूर्ण न करण्याच्या अटी देखील सामान्यतः तुमच्या नोकरीच्या करारामध्ये लिहिलेल्या असतात.
नोटीस पिरियडचे अन्य पर्याय
नोटीस कालावधीऐवजी तुमच्या सुट्ट्या (Earned and Sick Leave) समायोजित करण्याचे नियम देखील आहेत. याशिवाय, नोटीस कालावधीच्या बदल्यात पेमेंट करण्याचा पर्याय देखील समाविष्ट असतो. तुम्हाला मूळ वेतनाच्या आधारावर पैसे द्यावे लागतील. अनेक कंपन्या नोटीस पिरियड सुद्धा Buy Out करतात. तुमच्या पगाराचे उर्वरित पेमेंट किंवा तुमच्या नोटिस कालावधीच्या बदल्यात केलेले पेमेंट कंपनीने पूर्ण आणि अंतिम पेमेंट (FnF पेमेंट) द्वारे सेटल केले आ
नोटीस पिरीयडचा कंपनीला काय फायदा?
साधारणपणे, कंपन्या नोटीस कालावधी निश्चित करतात जेणेकरून तुम्ही कंपनी सोडता तेव्हा तुमच्या नोटिस कालावधी दरम्यान, कंपनीला तुमच्या जागी नवीन कर्मचारी नियुक्त करण्याची संधी मिळते. त्यामुळे कंपनीतील उर्वरित कर्मचाऱ्यांवर कामाचा ताण येत नाही.
